“Aló enriba non sei onde,
había non sei que santo,
rezándolle non sei que,
gánase non sei canto“.
“Chamácheme moreniña
diante de tanta xente
e agora vaime quedar
moreniña para sempre“.
“Chora miña nena chora,
chora se queres chorar,
se non queres calar chora,
que túa mai vai na misa
e teu pai no xogo da bóla”.
“Este pandeiro que toco,
é de pelexo de can,
tocado na Villapena,
resona en Villaformán.
Este pandeiro que toco,
é de pelexo de ovella,
todado en Villaformán,
resona na Villapena”.
“San Antonio da Cadeira
ten unha pipa no monte
para darlle de beber viño ós homes,
e as mulleres auga da fonte”.
“Ti que dis e dis que tes,
e que tés e dis que dis,
se non tes cousas de Trabada,
non tés nada do que dis”
“Cando chove e quenta o sol
vai o demo pra Ferrol
cargado de alfileres
para espetarlles o cú as mulleres.”
“Cando chove e quenta o sol
vai o demo pra Ferrol
cargado de tenedores
para espetarlles o cú os señores”.
“Non te cases cun ferreiro kiririkí,
qué é moi malo de lavare lalalalá,
cásate cun mariñeiro kiririkí,
que ven lavado do mare kiririká.
Ai lalalalá, ai kikirikí,
ai lalalalá, lalalalá”.
“Eu non vou, non vou,
eu non vou alá,
tú se queres vir,
has de vir acá,
eu non vou, non vou,
eu non vou alá”.
“Aparta loureiro verde
deixa clarear a lúa,
vivo no medio do monte
non vexo cousa ningunha.
Hei de me casar cun vello
e hei de me fartar de rire,
e hei de poñela cama
pra que non poida subire.
¡Fuche tú, fuche tú,
fuche tú cagar no palleiro!
¡Fuche tú, fuche tú,
que levas as pallas no cú!”
“Arroz con chícharos,
patacas novas,
repolo de Betanzos
e a máis cebolas.
E a máis cebolas
e a máis cebolas,
levo chícharos,
patacas novas.
Vengo de plantar un pino,
vengo de plantar un pino
no alto do teu tellado.
Levo chícharos,
patacas novas,
repolo de Betanzos
e a máis cebolas”.
“Non hai muíño máis célebre
que o muíño do Bizarro
en canta terra corran
no mundo que teño andado,
aínda nunca vin muíño
como aquel que hai no Bizarro,
por un caso que pasou,
según a min me contaron
uns homes de Trabada
logo vai facer un ano.
Era un muíño moi bon
eso que non era amañado
daquela polo Marolo
facía un pan agramado
era dereito coma un fuso
e andador coma un relámpago.
Mais un día tanto andaba,
que non podían paralo,
¿que terá, que non terá?
¡debe ser cousa do Trasno!
Baixáronlle a apeadoira
e máis a capa e claro,
entón botaba lumes.
Dicían: ¡Esto é o Diablo,
é cousa de meiguería,
e foron buscar ao Bargo,
un meigo que alí había:
esto foi fai moitos anos.
Así que veu, ponse a ler,
e o muíño alumeaba,
sin nunca poder paralo.
O meigo leia apresa,
o meigo apuraba o passo,
e o muíño cheo de xente
drento e aló polo rairo.
O meigo sudaba tinta,
sin poder desconxuralo.
Chegaba a boca á pedra
E quixo levarlle os labios.
A xente tras o muíño,
logo empeza a berrar alto.
E entón para o muíño.
¿Que foi eso? ¿Que ha pasado?
dice o meigo e cerra o libro.
¡Parece que fixen algo!
Pero, ¿que fora? Unha vella,
que andaba alí, caeu no rairo,
e tapou toda a calexa
co revolo do refaixo.
Pois entón, xa sabedes,
lles dice o meigo enfadado.
Xa escusades de ir buscarme,
cando vos pase outro caso,
ide buscar unha vella,
e botádela no rairo…”
Celestino Cabarcos.
“Por ir ó baile, xa
a Redondela, xa
por ir ó baile, xa
perdín a nena, xa
perdín a nena, xa
perdín a nena, xa
por ir ó baile, xa
a Redondela.
Xa nun vai ben,
nun vai ben,
nun vai ben,
xa nun vai ben,
xa nun vai ben,
xa nun vai ben,
nun vai ben
nun vai ben,
porque lle falta
o billete do tren”.
“Padre Nuestro pequenín,
fun ó ceo e volvín,
e encontrei un picarín
comendo pan e toucín.
Dixo que me presinase
e que o demo arrenegase,
“Arrenéguete el demonio
que conmigo no tienes nada,
que esta almiña que teño,
téñocha moi ben prestada,
que ma prestou Dios do ceo
mentras polo mundo andaba”.
“Padre Nuestriño Maior
sangre de nuestro Señor
anxeliños van ó ceo
todos van en procesión:
San Pedro lleva la cruz,
San Juan lleva el pendón,
debajo de aquel pendón,
va un molimiento armado,
debajo de aquel molimiento
va Jesucristo clavado,
atado de pies y manos
clavado por un costado.
La sangre que de él caía
caía en un cáliz sagrado
y el hombre que la bebiera
en este mundo sería rey
e no outro rei coronado.
O que a sabe non a dice
e o que a oe non a aprende
e o día do gran xuício
verá que conta lle pende.
E o que esta oración dixera
todos os viernes do ano
sacaría unha alma de penar
e a súa en gracia de Dios”.
“Se queres que o carro cante
móllalle o eixo no río
que despois de ben mollado,
cantará coma un asubío”.
“Polo río abaixo
vai unha truita de pé
corre que te corre
quen a puidera coller.
Quen a puidera coller,
quen a puidera pillar,
polo río abaixo vai
unha truita de pé”.
“Miña mai deume unha tunda
co aro dunha peneira,
miña mai teña vergonza,
que vén a xente da feira”.
“Villalba curral de vacas,
Mondoñedo de cabritos,
Vilanova de embusteros,
¡vaia tres pueblos bonitos!”
“Ana,
Rabana,
Susana,
Lourenza,
Lázaro,
Ramos,
en Pascuas estamos”.
*Son as semanas de Pascua.
“Este e este cásanse,
este e este han dir á voda,
este e este dicen
que se non vai este nin este,
tampouco van este e este”.
“Fun, fun,
fun e peteiche na porta,
e non me quixeches abrir
e ó pasar pola ruada,
fixécheme quiquiriquí”.
“Toca Toño, toca Toño,
todos che mandan tocar
pro nun hai un que che diga,
toma Toño de fumar”.
“Unha noite no muíño,
unha noite non é nada,
unha semaniña enteira,
esa si que é muiñada”.
“Se vas ó San Benitiño,
non vaias ó de Paredes
que hai outro máis milagreiro,
no San Antonio de Leres”.
“A miña muller morreume
e enterreina no palleiro,
deixeille as maíñas fóra,
pra que tocase no pandeiro”.
“Teño un amor que me quer,
outro que me da diñeiro,
outro que me desengaña,
ese é o verdadeiro”.
“Cásate na Villapena,
verás que vida che fan,
pola mañá pan e peras,
e á noite peras e pan”.
“A perdís anda no monte,
herba seca non a come,
a muller que non ten fillos,
logo acaba co seu home”.
“Tres aves cruzaron o mar,
o cuco, a rula e o paspallás”.
“Con Dios me deito,
con Dios me levanto,
con la gracia de Dios
y del Espíritu Santo”.
“A miña muller é vella,
de vella non pare fillos
e haina que mandar colgar,
nunha figueira de figos”.
“As nenas daló enrriba
cando van co gado,
tiran da aguillada
e bailan o tango
e maila muiñeira,
as nenas daló enrriba
non hai quen as queira”.
“Chamácheme pouca roupa,
se tés muita teu proveito,
teño menos que sacar
á noite cando me deito”.
“Xa estou fartuquín, fartucado
que me fartucou Dios,
levantémola mesa
e demos gracias a Dios.
E dixo o criado:
Nin tou fartuquín nin fartucado,
nin me fartucou Dios,
nin se levanta a mesa
anque se empeñe Dios”.
*Cantiga dos traballadores ante o amo.
“Cóntoche un conto,
tóstoche un ovo,
e métoche un pau de roxar
por un ollo”.
“Dúas cousas hai neste mundo
que non se poden crer,
que os curas vaian ó inferno,
e os médicos teñan que morrer”.
“A porta de quen o levou
degollen a quen o perdeu
o que o levou faga boa levada
e o que o perdeu
perda o corpo e a alma”.
“Queridísimos hermanos,
tres cochos, seis touciños
seis orellas e tres rabos,
e baixádeme no cú por muitos anos”.
“Almendrillas nas rellas
tamén as ten o meu can,
cando vai tras das lebres
sempre pensa que lle can”.
“Un vello e unha vella
fixeron unha empanada,
a vella comeuna toda
e o vello quedou sen nada”.
“Asúbíame de lonxe
coma o can que anda perdido,
eu non son muller de caza,
que entenda por asubío”.
“Pretendinte e non me quiseche,
heiche volver pretender,
non hai lebre que se escape,
se o galgo sabe correr”.
“Miña nai é coelleira
meu pai cazador de lebres,
e eu por ser máis pequeno,
son cazador de mulleres”.
“Sal desa ventá,
non señas tan ventaneira,
que a cuba do bon viño,
non necesita bandeira”.
“Anda tú pra diante,
cara de leite callado,
aínda me dixeron onte,
que comeras un ferrado.
Anda tú pra diante,
cara de leite fervido,
que aínda me dixeron onte,
que comeras un choupiño”.
“Se queres que a auga corra,
quítalle o terrón da presa,
se te olvidei queridiña,
se te olvidei non me pesa”.
“Miña nai se eu morro,
non me enterres en sagrado,
faime unha furadiña
naquel verde prado.
Se pasan mulleres vellas,
que me recen o rosario,
e se pasan rapazas novas,
que me agarren o nabo,
e se venen 2.000 demonios
e che preguntan por min,
dilles que non tou na casa,
e que te leven a ti”.
“Algún día algo, algo,
e agora mal pecadiño,
xa non me queren as mozas
que vou acabadiño”.
“Miña mai é unha pobre
e non ten máis ca min,
e se ven a morte e me leva
miña mai quedou sin min”.
“Cando eu quero
non queren as nenas,
cando elas queren
eu ríome delas”.
“Unha vella de 100 anos
e un vello de 102,
xuntaron as barrigas
e deron gracias a Dios”.
“O día que eu me case
queira Dios que non pareza,
nin o cura nin sacristán
nin as chaves da iglesia”.
“Miña mai xa non me deixa
ir levar o leite a Coimbra,
porque veñen os mozos
¡ai que rapaza tan linda!”
“Miña nai cumpro 27 anos,
miña nai que antigua son,
e se non me caso neste ano,
un tiro me dou”.
“Tres jueves hay en el año
que relucen más que el sol,
Jueves Santo, Corpus Christie
y jueves de la Ascensión”.
“A pandereta non toca
porque lle doe a barriga,
hai que lle dar galiña
coma unha muller parida”.
“Anda Maruxa
non vaias á praia,
que che vai vir o aire
levantar a saia”.
“Miña mai por me casar
prometeume canto tiña,
despois de ben casada,
pagoume cunha galiña”.
“Unha vella díxolle a outra
polo furado da porta,
lévete catrocentas vellas
que tes a barriga torta”.
“Dices que non queres
unha labradora,
cómpralle un abanico
e será a a señora”.
“Máis vale querer un can
ca querer unha muller,
o can vai co seu amo
e a muller con calquer”.
“Se te quixen foi un antoxo,
se te amei foi unha fantasía,
se fuche tonta quen che mandou,
eu logrei o que quería”.
“Eu caseime cunha nena
porque ela cantaba ben,
e agora morro de fame,
que o cantar non me mantén”.
“Esta noite hei de ir aló
déixame o portuxo aberto,
que se cho encontro cerrado,
xa non te quero”.
“Unha troita paséase
do río pa présa,
tantas cousas fai un home,
que co tempo pésalle”.
“O cura de Santa Marta
ten a barriga furada,
que lla comeron os ratos,
pensando que era empanada”.
“O carballo da Retorta
ten a folla revirada
que lla revirou o vento
nunha noite de xeada”.
“A muiñeira da terra de Meira,
de día cose,
de noite peneira,
nunca vin tal uso de terra,
que peneirase de noite sen vela”.
Historias de Trabada 